در دنیای پیچیده و رنگارنگ طراحی وب سایت، یکی از سؤال‌هایی که خیلی وقت‌ها برای توسعه‌دهندگان، طراحان یا حتی علاقه‌مندان به دنیای وب پیش می‌آید این است: این سایت با چه زبانی نوشته شده؟
واقعیتش این است که تشخیص زبان برنامه نویسی سایت گاهی مثل یک بازی کارآگاهی جذاب می‌شود. کمی دقت، چند ابزار خفن و چند ترفند زیرکانه می‌تواند شما را به جواب درست برساند.
در این مقاله، یک راهنمای کامل و کاربردی آماده کرده‌ایم که با آن می‌توانید خیلی راحت و حرفه‌ای، زبان برنامه نویسی هر سایتی را تشخیص بدهید.
راهکارهای جالب برای تشخیص زبان برنامه نویسی یک سایت
اگر بخواهیم تشخیص زبان برنامه نویسی سایت را دقیق و اصولی انجام بدهیم، چند روش خیلی خفن وجود دارد که هرکدام در جای خودش می‌تواند حسابی کارتان را راه بیندازد. بیایید یکی‌یکی آنها را مرور کنیم:
بررسی URL یا آدرس سایت
آدرس یا URL سایت گاهی سرنخ‌های طلایی به شما می‌دهد.
مثلاً:
پسوندهای خاص مثل
.php,.asp,.jspمی‌توانند زبان‌های مورد استفاده را لو بدهند.آدرس‌هایی که شامل کلمات خاصی مثل
wp-contentباشند، احتمالاً مربوط به وردپرس و در نتیجه زبان PHP هستند.
✅ نکته: البته امروزه خیلی از سایت‌ها URLهای مرتب و بدون پسوند دارند. بنابراین این روش به تنهایی کافی نیست اما شروع بدی هم نیست.
بررسی سورس کد یا کد منبع
این روش ، یکی از سریع ترین روش‌هاست. کافی است:
روی صفحه راست کلیک کنید و گزینه “View Page Source” یا “مشاهده کد منبع صفحه” را بزنید.
سپس دنبال تگ‌هایی مثل
<meta name="generator">بگردید.یا کامنت‌های برنامه‌نویسان که گاهی زبان یا فریمورک را لو می‌دهند.
✅ گاهی حتی مسیر فایل‌های CSS و JS هم اطلاعات جالبی به شما می‌دهند.
جستجوی خطاهای فرانت اند و بک اند
هر وقت سایتی دچار خطا می‌شود، معمولاً پیغام خطا زبان برنامه‌نویسی را لو می‌دهد:
خطاهای PHP: پیغام‌هایی مثل
Fatal error,Parse errorخطاهای ASP.NET: صفحات با کد وضعیت 500 و توضیحات Microsoft
خطاهای Node.js: پیام‌هایی با ساختار خاص خطای سرور جاوااسکریپتی
✅ البته این روش کمی تصادفی است، چون به خطا خوردن سایت وابسته است!
بررسی هدرهای HTTP
وقتی سایتی بارگذاری می‌شود، یک سری اطلاعات در هدر HTTP رد و بدل می‌شود که گاهی اطلاعات شیرینی دارند. برای دیدن این اطلاعات می‌توانید:
از ابزارهایی مثل DevTools مرورگر (تب Network) استفاده کنید.
به Server یا X-Powered-By دقت کنید. مثلاً اگر ببینید
X-Powered-By: PHP/7.4.12قطعاً سرور سایت با PHP کار می‌کند.
✅ خیلی از سایت‌ها به خاطر امنیت، این اطلاعات را مخفی می‌کنند، اما بعضی‌ها هنوز این سرنخ را دارند!
بررسی پسوند فایل‌ها
گاهی اوقات، لینک‌های داخلی یا دانلودی سایت به شما سرنخ می‌دهند. مثلاً:
فایل‌های
.aspxمعمولاً مربوط به ASP.NET هستند.فایل‌های
.phpمشخصاً نشان‌دهنده PHP هستند.فایل‌های
.jspمتعلق به جاوا و JSP هستند.
✅ این روش هم همیشه جواب نمی‌دهد، ولی در بعضی پروژه‌های قدیمی‌تر خیلی کاربرد دارد.
معروف‌ترین ابزارهای تشخیص زبان برنامه نویسی سایت
البته همیشه قرار نیست خودمان مثل شرلوک هولمز رفتار کنیم! ابزارهایی هم هستند که کار را حسابی راحت می‌کنند. بیایید بهترین‌هایشان را معرفی کنیم:
شماره 1: وب سایت BuiltWith
اولین انتخاب ما Built With است؛ ابزاری که در چند ثانیه می‌تواند اطلاعات دقیقی درباره‌ی تکنولوژی‌های پشت هر سایت به ما بدهد. فقط کافی است آدرس سایت موردنظر را وارد کنید و تمام!
ویژگی‌های جالب Built With:
تشخیص زبان‌های برنامه نویسی سمت سرور مثل PHP، Python، Ruby و…
نمایش سیستم‌های مدیریت محتوا مثل وردپرس، جوملا یا دروپال
ارائه‌ی اطلاعات امنیتی مثل استفاده از SSL یا فایروال‌ها
تحلیل ساختار کلی سایت (مثلاً آیا سایت از CDN استفاده می‌کند یا نه؟)
نکته‌ی جالب اینکه Built With حتی نسخه‌های دقیق بسیاری از تکنولوژی‌ها را هم تشخیص می‌دهد. خلاصه بگویم، یک جادوگر واقعی برای تشخیص زبان برنامه نویسی سایت است!
✅ آدرس سایت: https://builtwith.com/
شماره 2: وب سایت Hunter
شاید اسم Hunter را بیشتر در زمینه‌ی پیدا کردن ایمیل شنیده باشید، اما این سایت کاربردهای دیگری هم دارد. Hunter می‌تواند اطلاعاتی درباره‌ی تکنولوژی‌های مورد استفاده‌ی یک سایت بدهد و در کنار آن، به شناسایی افراد کلیدی یک شرکت هم کمک کند.
ویژگی‌های خاص Hunter:
دسترسی به اطلاعات فنی سایت‌ها
پیدا کردن تیم توسعه‌دهنده و افراد مرتبط
ارائه‌ی داده‌های ترکیبی از تکنولوژی و اطلاعات تماس
البته باید گفت Hunter به اندازه‌ی Built With تخصصی نیست، اما برای پروژه‌هایی که دنبال ارتباطات انسانی و فنی همزمان هستیم، بی‌نظیر است.
✅ آدرس سایت: https://hunter.io/
شماره 3: وب سایت Wappalyzer
اگر دنبال یک ابزار گرافیکی خوش‌دست و قوی هستید، حتماً باید Wappalyzer را امتحان کنید.
این ابزار علاوه بر وبسایت اصلی، افزونه مرورگر هم دارد.
برخی ویژگی‌های Wappalyzer:
شناسایی CMS ها
زبان برنامه نویسی بک‌اند
تکنولوژی‌های امنیتی
تحلیل فریمورک‌های جاوااسکریپت
✅ آدرس سایت: https://www.wappalyzer.com/
شماره 4: وب سایت W3Techs
اگر به دنبال اطلاعات دقیق و آماری درباره‌ی تکنولوژی‌های سایت‌ها هستید، W3Techs انتخاب هوشمندانه‌ای است. این سایت نه تنها زبان برنامه نویسی سایت‌ها را تشخیص می‌دهد، بلکه سهم بازار هر تکنولوژی را هم اعلام می‌کند.
امکانات W3Techs:
ارائه‌ی گزارش‌های آماری از تکنولوژی‌های وب
تشخیص سیستم‌های مدیریت محتوا، زبان‌های سمت سرور و سمت کاربر
بررسی فاکتورهای امنیتی و کارایی
W3Techs برای کسانی که دنبال تحلیل‌های جدی و حرفه‌ای هستند، یک مرجع فوق‌العاده است.
✅ آدرس سایت: https://w3techs.com/
شماره ۵: وب سایت Hexometer
Hexometer فراتر از یک ابزار تشخیص تکنولوژی است. این سایت به صورت خودکار سلامت و عملکرد یک سایت را هم تحلیل می‌کند.
قابلیت‌های خاص Hexometer:
تشخیص زبان برنامه نویسی سایت به صورت دقیق
بررسی خطاهای فنی و بهینه‌سازی‌های ممکن
مانیتورینگ وضعیت سرور و سرعت بارگذاری صفحات
اگر علاوه بر تشخیص زبان برنامه نویسی یک وب سایت، دوست دارید کیفیت کلی آن را هم ارزیابی کنید، Hexometer گزینه‌ای است که باید امتحانش کنید.
✅ آدرس سایت: https://hexometer.com/
شماره ۶: وب سایت NetCraft
آخرین ابزار این لیست، اما یکی از قدیمی‌ترین و معتبرترین‌ها: NetCraft. این سرویس اطلاعات بسیار دقیقی از ساختار سایت‌ها ارائه می‌دهد و برای پروژه‌های امنیتی هم بسیار مناسب است.
امکانات جالب NetCraft:
تشخیص تکنولوژی‌های سمت سرور و سمت کاربر
تحلیل وضعیت امنیتی وب سایت‌ها
ارائه‌ی داده‌های عمیق درباره‌ی سرورهای میزبان و گواهینامه‌های SSL
NetCraft یک ابزار حرفه‌ای برای کسانی است که می‌خواهند خیلی جدی وارد دنیای تشخیص زبان برنامه نویسی سایت شوند.
✅ آدرس سایت: https://www.netcraft.com/
مزایای تشخیص زبان برنامه‌نویسی سایت
تشخیص دقیق زبان برنامه‌نویسی یک سایت، مزایای متعددی به همراه دارد که در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم:
افزایش سازگاری وبسایت
شناخت فناوری‌های به‌کاررفته در وب‌سایت‌های موفق، به توسعه‌دهندگان کمک می‌کند تا راهکارهایی متناسب و سازگار برای پروژه‌های خود انتخاب نمایند. این امر موجب بهبود کارایی و پایداری پروژه‌های جدید خواهد شد.
تسهیل فرآیند عیب‌یابی
دانستن فناوری‌های مورد استفاده در یک سایت، فرآیند شناسایی و رفع خطاها را تسهیل می‌کند. بدین ترتیب تیم‌های فنی می‌توانند با سرعت بیشتری مشکلات احتمالی را شناسایی و برطرف نمایند.
بهبود ارتباط با توسعه‌دهندگان
درک صحیح از زیرساخت‌های فنی یک پروژه، موجب بهبود ارتباطات فنی بین مدیران پروژه و تیم‌های توسعه‌دهنده خواهد شد. این امر نه تنها سرعت پیشرفت پروژه را افزایش می‌دهد بلکه misunderstandings احتمالی را نیز کاهش می‌دهد.
ارتقاء امنیت وبسایت
آگاهی از زبان‌های برنامه‌نویسی و فناوری‌های مورد استفاده در یک وبسایت، امکان ارزیابی بهتر ریسک‌های امنیتی و اتخاذ تدابیر پیشگیرانه را فراهم می‌آورد. در نتیجه، سطح امنیت کلی پروژه به میزان قابل توجهی افزایش خواهد یافت.
مشکلات و محدودیت‌های تشخیص زبان برنامه نویسی یک وب سایت
هرچند تشخیص زبان برنامه نویسی سایت مزایای متعددی به همراه دارد، اما با چالش‌هایی نیز همراه است که باید به آنها توجه داشت:
برخی وب‌سایت‌ها با استفاده از تکنیک‌های امنیتی، اطلاعات فناوری‌های خود را پنهان می‌کنند.
در بسیاری موارد، تشخیص فناوری‌های سمت سرور با دقت کامل امکان‌پذیر نمی‌باشد.
نسخه‌های قدیمی ابزارهای تحلیل ممکن است منجر به ارائه اطلاعات نادرست یا منسوخ شوند.
استفاده از شبکه‌های توزیع محتوا (CDN) و فایروال‌های پیشرفته، فرآیند تشخیص را دشوار می‌سازد.
بنابراین در تحلیل اطلاعات به‌دست آمده از ابزارهای تشخیص فناوری، همواره باید احتیاط و تحلیل انسانی لحاظ گردد.
تشخیص زبان برنامه نویسی وب سایت چه اهمیتی دارد؟
در نگاه اول، ممکن است تصور شود که اطلاع از زبان برنامه‌نویسی یک وبسایت ضرورتی ندارد. اما واقعیت این است که این دانش، کلید ورود به لایه‌های فنی‌تر تحلیل و توسعه است. برخی از دلایل اهمیت تشخیص زبان برنامه نویسی سایت عبارتند از:
تحلیل رقابتی: فهمیدن اینکه رقبای شما از چه فناوری‌هایی استفاده می‌کنند، می‌تواند به بهینه‌سازی استراتژی‌های توسعه شما کمک کند.
توسعه پروژه‌های مشابه: انتخاب فناوری مناسب بر اساس پروژه‌های موفق.
عیب‌یابی بهتر: شناخت ساختار فنی وب‌سایت‌ها به شما کمک می‌کند سریع‌تر ایرادات را شناسایی و رفع کنید.
برآورد هزینه‌ها: برخی زبان‌های برنامه‌نویسی نیاز به منابع بیشتری دارند؛ دانستن این نکته می‌تواند در مدیریت بودجه موثر باشد.
امنیت: اطلاع از زیرساخت فنی، به شما اجازه می‌دهد که ریسک‌های امنیتی را بهتر ارزیابی نمایید.
زبان برنامه نویسی یک وب سایت چه ویژگی‌هایی دارد؟
هر زبان برنامه‌نویسی وب ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارد که باعث می‌شود برای نوع خاصی از پروژه‌ها مناسب‌تر باشد. برخی از این ویژگی‌ها عبارتند از:
ساختار کد و خوانایی: زبان‌هایی مانند Python به دلیل سادگی خوانایی بالایی دارند.
سرعت پردازش: زبان‌هایی مانند C++ یا Node.js در سرعت پردازش بسیار سریع عمل می‌کنند.
سطح امنیت: زبان‌هایی مانند Java به دلیل دارا بودن ویژگی‌های امنیتی داخلی، بیشتر در پروژه‌های حساس استفاده می‌شوند.
پشتیبانی از فریم‌ورک‌ها: زبان‌هایی مانند PHP با داشتن فریم‌ورک‌هایی چون Laravel، توسعه سریع‌تر پروژه‌ها را ممکن می‌کنند.
انعطاف‌پذیری: زبان‌هایی مانند JavaScript به دلیل اجرا در سمت کلاینت و سرور، بسیار انعطاف‌پذیر هستند.
چه اطلاعاتی را از یک وبسایت می‌توانیم ببینیم؟
بررسی دقیق یک وبسایت می‌تواند اطلاعات متعددی درباره ساختار فنی آن ارائه دهد. این اطلاعات شامل موارد زیر است:
زبان سمت سرور (PHP، Python، Ruby، ASP.NET)
زبان سمت کلاینت (HTML، CSS، JavaScript)
کتابخانه‌ها و فریم‌ورک‌ها (React، Angular، Vue.js)
نوع پایگاه داده (MySQL، PostgreSQL، MongoDB)
فناوری‌های امنیتی (SSL/TLS، WAF، Captcha)
سیستم مدیریت محتوا (WordPress، Drupal، Magento)
شبکه‌های توزیع محتوا (CDN) مانند Cloudflare
چطور فرمت فایل‌های پروژه وب سایت را پنهان کنیم؟
اگر تمایل دارید اطلاعات زیادی درباره فناوری‌های به کار رفته در سایت خود افشا نشود، روش‌های زیر می‌توانند مفید باشند:
استفاده از URLهای تمیز: پنهان کردن پسوند فایل‌ها با استفاده از بازنویسی URL در سرور.
تنظیم صحیح هدرهای HTTP: جلوگیری از نمایش نسخه‌های نرم‌افزارهای سرور مانند Apache یا Nginx.
فشرده‌سازی و مبهم‌سازی کدها: استفاده از ابزارهایی برای Minify و Obfuscate کدهای جاوااسکریپت و CSS.
استفاده از CDN: بارگذاری منابع از طریق شبکه‌های توزیع محتوا به جای سرور اصلی.
محدودسازی اطلاعات خطا: جلوگیری از نمایش خطاهای سرور به کاربران خارجی.
تجربه شخصی (نگین روحی | برنامه نویس ارشد فرانت اند)
به عنوان یک برنامه‌نویس که سال‌ها در زمینه توسعه وب فعالیت دارم، تشخیص زبان برنامه نویسی سایت همیشه یکی از اولین گام‌های من برای تحلیل ساختار فنی پروژه‌های رقبا یا پروژه‌های منبع‌باز بوده است. معمولاً کارم را با بررسی سورس کد صفحه و نشانه‌های رایج مثل مسیر فایل‌های CSS یا JS شروع می‌کنم. اما واقعیت این است که با بهبود تکنیک‌های امنیتی، روش‌های سنتی دیگر به‌تنهایی جوابگو نیستند. این روزها بیشتر از ابزارهایی مثل Wappalyzer یا BuiltWith استفاده می‌کنم، چون به سرعت ترکیب زبان‌ها، فریم‌ورک‌ها و حتی نوع پایگاه داده را شناسایی می‌کنند.
در پروژه‌های جدید، حتی مشاهده هدرهای HTTP و تحلیل جزئیات درخواست‌های شبکه در DevTools مرورگر را در اولویت قرار می‌دهم، چرا که در خیلی از موارد اطلاعاتی مثل نوع سرور یا حتی نسخه PHP از این مسیرها قابل برداشت است. تجربه نشان داده است که ترکیب چند روش تحلیلی بهترین نتیجه را می‌دهد و اتکا به یک ابزار یا تکنیک خاص ممکن است منجر به تحلیل ناقص شود.
جمع‌بندی
در این مقاله به بررسی جامع روش‌های تشخیص زبان برنامه نویسی سایت پرداختیم. با استفاده از ابزارهایی نظیر Built With، Wappalyzer و W3Techs، می‌توان اطلاعات دقیق و مفیدی درباره ساختار فنی وب‌سایت‌ها به‌دست آورد.
همچنین با تحلیل مزایا و چالش‌های موجود، اهمیت و محدودیت‌های این فرآیند را بهتر درک کردیم. بدون شک، در دنیای امروز که اطلاعات نقش کلیدی در موفقیت پروژه‌های فناورانه ایفا می‌کنند، تسلط بر روش‌های تشخیص زبان برنامه نویسی یک وب سایت، یک مهارت ارزشمند به شمار می‌آید.
امید است این مقاله بتواند راهنمای مناسبی برای افرادی باشد که به دنبال تحلیل‌های فنی عمیق‌تر و تصمیم‌گیری‌های هوشمندانه‌تر در پروژه‌های وب هستند.
منبع :
https://geekflare.com/cybersecurity/what-technology-website-using/
