در سال ۲۰۲۵، دیگر نمی‌توان دنیای توسعه وب و اپلیکیشن‌های مدرن را بدون ری‌اکت تصور کرد. تکنولوژی‌ای که حالا تبدیل به یکی از ستون‌های اصلی خدمات طراحی سایت های تعاملی، پیشرفته و سریع شده است. اما دقیقاً ری اکت چیست؟ چطور کار می‌کند؟ چرا انقدر محبوب است؟ و چرا توسعه‌دهندگان حرفه‌ای ترجیح می‌دهند پروژه‌های مهم‌شان را با React.js اجرا کنند؟
در این مقاله جامع، قصد داریم به تمام این پرسش‌ها پاسخ دهیم و شما را با دنیای ری‌اکت آشنا کنیم. اگر قصد دارید وارد دنیای توسعه وب شوید، یا در حال تحقیق برای طراحی سایت با React.js هستید، این مقاله را تا انتها دنبال کنید.
برنامه نویس ارشد فرانت اند (React.js & Next.js)
ری اکت (React) چیست ؟
React.js یک کتابخانه‌ی متن‌باز جاوااسکریپتی است که توسط شرکت فیسبوک توسعه داده شده است. هدف اصلی آن، ساخت رابط‌های کاربری (UI) تعاملی و کامپوننت‌محور است؛ یعنی برنامه‌هایی که از قطعات کوچک، مستقل و قابل استفاده مجدد تشکیل شده‌اند.
اگر بخواهیم خیلی ساده بگوییم، React به ما این امکان را می‌دهد که بخش‌های مختلف یک سایت یا اپلیکیشن را مثل تکه‌های لگو بسازیم و کنار هم قرار دهیم. به طور کلی، React.js ابزاری مدرن، قدرتمند، منعطف و سریع برای ساخت صفحات وب داینامیک، مدرن و کاربرپسند است..
تاریخچه React چیست؟
ایده‌ی اولیه ری‌اکت در سال ۲۰۱۱ توسط «جردن واک»، یکی از مهندسان فیسبوک مطرح شد. او به‌دنبال روشی بود که توسعه رابط‌های کاربری پیچیده را ساده‌تر کند.
2011: توسعه داخلی ری‌اکت در فیسبوک آغاز شد.
2013: فیسبوک ری‌اکت را به‌صورت متن‌باز در GitHub منتشر کرد.
2015: ری‌اکت به‌سرعت محبوب شد و پروژه‌های بزرگ شروع به استفاده از آن کردند.
2020 به بعد: React جایگاه خود را به‌عنوان استاندارد طلایی در توسعه UI تثبیت کرد.
۲۰۲۵: با به‌روزرسانی‌های مداوم، پشتیبانی قوی و رشد ابزارهای وابسته، ری‌اکت هنوز در صدر تکنولوژی‌های فرانت‌اند قرار دارد.
react js کتابخانه است یا فریم ورک؟
اینجا یکی از بحث‌برانگیزترین موضوعات مطرح می‌شود. خیلی‌ها می‌پرسند: «react js چیست؟ فریم‌ورکه یا کتابخانه؟» پاسخ دقیق و فنی این است: React یک کتابخانه است، نه فریم‌ورک.
اما چرا این‌قدر سؤال‌برانگیز شده؟ چون قابلیت‌ها و وسعت استفاده‌ی ری‌اکت به‌قدری زیاد است که در عمل، رفتاری شبیه فریم‌ورک دارد. با این حال، تفاوت مهم این است که فریم‌ورک‌ها اغلب ساختارها و قوانین سفت‌وسخت‌تری دارند و شما را محدود به چارچوب مشخصی می‌کنند، در حالی‌که ری اکت آزادی عمل بیشتری برای توسعه‌دهنده باقی می‌گذارد.
تفاوت فریم ورک و کتابخانه چیست؟
برای درک بهتر جایگاه React، بیایید تفاوت فریم‌ورک و کتابخانه را با یک مثال بررسی کنیم:
کتابخانه (مثل React):
مثل این است که در آشپزخانه‌ای هستید که خودتان تصمیم می‌گیرید چه غذایی درست کنید، ولی از یک کتاب آشپزی برای ایده گرفتن استفاده می‌کنید. کنترل دست شماست.فریم‌ورک (مثل Angular):
اینجا انگار در یک رستوران زنجیره‌ای آشپزی می‌کنید؛ همه‌چیز طبق اصول خاصی پیش می‌رود و ساختار از پیش تعریف‌شده است.
در کتابخانه‌هایی مثل React، توسعه‌دهنده آزادی بیشتری دارد و می‌تواند تکنولوژی‌های دلخواه خود را به پروژه اضافه کند، اما در فریم‌ورک‌ها، ساختار سفت و سخت‌تری حاکم است.
ویژگی | فریم‌ورک | کتابخانه |
|---|---|---|
کنترل جریان | توسط فریم‌ورک | توسط برنامه‌نویس |
ساختار پروژه | مشخص و از پیش‌تعیین‌شده | انعطاف‌پذیر |
نمونه‌ها | Angular، Vue | React |
قابلیت ترکیب | محدودتر | آزادانه‌تر |
ری اکت (React.js) چگونه کار می‌کند؟
در قلب React یک مفهوم بسیار مهم وجود دارد: Virtual DOM.
DOM یا Document Object Model، ساختار درختی‌ای است که مرورگرها برای نمایش صفحات وب از آن استفاده می‌کنند. تغییر در DOM سنتی، معمولاً کند است و کارایی (Performance) را پایین می‌آورد.
React برای حل این مشکل، از Virtual DOM استفاده می‌کند؛ یعنی یک نسخه‌ی مجازی از DOM در حافظه ایجاد می‌کند. هر بار که تغییری در رابط کاربری رخ دهد:
React تغییرات را ابتدا در Virtual DOM اعمال می‌کند.
سپس فقط همان بخش‌هایی که واقعاً تغییر کرده‌اند در DOM واقعی به‌روزرسانی می‌شوند.
به همین دلیل، سرعت، کارایی و روان بودن رابط‌های کاربری ساخته‌شده با React بسیار بالاست.
کاربردهای React js چیست؟
در سال 2025، جواب به «کاربردهای react js چیست؟» به‌مراتب گسترده‌تر از چند سال گذشته شده است.
ساخت وب‌سایت‌های تعاملی
طراحی پنل‌های مدیریت پیشرفته
توسعه وب‌اپلیکیشن‌های تک‌صفحه‌ای (SPA)
ساخت اپلیکیشن موبایل با React Native
رندرینگ سمت سرور (SSR) با Next.js برای سئو بهتر
ایجاد داشبوردهای تحلیلی و سیستم‌های گزارش‌گیری
ویژگی‌های برنامه‌نویسی React چیست؟
حالا ببینیم چرا React به یکی از محبوب‌ترین ابزارهای توسعه UI تبدیل شد؟
1. سرعت و کارایی بالا
React از Virtual DOM استفاده می‌کند و همین باعث افزایش سرعت و کاهش بار روی مرورگر می‌شود.
2. وجود Virtual DOM
همان‌طور که گفتیم، این تکنولوژی باعث می‌شود فقط اجزای تغییر کرده رندر شوند، نه کل صفحه.
3. جامعه آماری بالا
میلیون‌ها توسعه‌دهنده در سراسر جهان از React استفاده می‌کنند. هر مشکلی که برایتان پیش بیاید، احتمالاً قبلاً کسی آن را حل کرده!
4. پشتیبانی شده توسط شرکت فیسبوک
پشتیبانی رسمی از سوی متا (فیسبوک) تضمینی برای آینده‌دار بودن این کتابخانه است.
5. Component-based بودن
React کاملاً ماژولار است. هر بخش از UI به‌عنوان یک کامپوننت مستقل توسعه می‌یابد و این یعنی قابلیت استفاده‌ی مجدد، تست‌پذیری و توسعه آسان‌تر.
6. قابل استفاده برای پلتفرم‌های مختلف
از React Native برای ساخت اپلیکیشن‌های موبایل استفاده می‌شود و همین باعث شده این اکوسیستم فراتر از وب باشد.
7. قابلیت توسعه بالا
ری‌اکت با ابزارهای متنوع مثل Redux، Next.js، React Router و … ادغام‌پذیر است و پروژه‌های بسیار بزرگ هم با آن قابل اجرا هستند.
8. معماری فراتر از HTML
React ساختار HTML را به شکل JSX درون جاوااسکریپت می‌آورد که هم توسعه را سریع‌تر می‌کند، هم امکان تعریف رفتار کامپوننت‌ها در کنار ساختارشان را فراهم می‌سازد.
9. سرعت توسعه بالا
با وجود کامپوننت‌های قابل استفاده مجدد، کدهای تمیز، و ابزارهای کمکی، توسعه بسیار سریع‌تر انجام می‌شود.
10. کدنویسی آسان
مفاهیم React نسبتاً ساده‌اند و بسیاری از توسعه‌دهندگان تازه‌کار هم با یادگیری اصول اولیه می‌توانند پروژه‌های حرفه‌ای بسازند.
11. سئو فرندلی در صورت استفاده از Next.js
اگر از Next.js که یک فریم‌ورک مبتنی بر ری‌اکت است استفاده کنید، صفحات به‌صورت Server-side Render شده و برای موتورهای جستجو کاملاً قابل ایندکس هستند.
12. قابلیت استفاده مجدد از کامپوننت‌ها
با ایجاد کامپوننت‌های مستقل، می‌توانید از آن‌ها در بخش‌های مختلف سایت استفاده کنید؛ این یعنی کاهش کدهای تکراری.
13. جریان داده یک‌طرفه
در React اطلاعات از یک جهت (از والد به فرزند) منتقل می‌شوند که باعث قابل پیش‌بینی بودن رفتار کامپوننت‌ها می‌شود.
چرا باید سایت خود را با React.js طراحی کنیم؟
شاید این سؤال را بارها شنیده باشید، اما پاسخ در سال 2025 کمی فرق دارد. چرا؟ چون انتظارات کاربران از وب‌سایت‌ها رشد کرده. دیگر صرفاً داشتن یک صفحه‌ای که باز شود کافی نیست. کاربران تعامل می‌خواهند، سرعت می‌خواهند، تجربه شخصی‌سازی‌شده می‌خواهند.
در اینجاست که React می‌درخشد.
دلایل طراحی سایت React.js:
امکان توسعه وب‌سایت و وب‌اپلیکیشن‌های کاملاً داینامیک
ری‌اکت با ساختار کامپوننت‌محور، شما را قادر می‌سازد صفحات تعاملی با قابلیت تعامل در لحظه پیاده‌سازی کنید.سرعت بالا
به‌لطف Virtual DOM و معماری بهینه، سایت شما در کمترین زمان ممکن لود می‌شود.امنیت بالا
ساختار کامپوننتی و استفاده از تکنولوژی‌های روز، باعث کاهش باگ‌ها و ریسک‌های امنیتی می‌شود.سفارشی‌سازی و توسعه نامحدود
با React می‌توانید هر آنچه را که نیاز دارید بسازید. محدودیت در کار نیست.داشتن یک اپلیکیشن در کنار وب‌سایت
به‌کمک React Native می‌توانید با همان کدبیس، نسخه موبایلی اپلیکیشن‌تان را نیز توسعه دهید.
چه سایت‌هایی از React.js استفاده می‌کنند؟
در حال حاضر، هزاران سایت و برند جهانی از ری‌اکت استفاده می‌کنند. برخی از معروف‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
Facebook – بنیان‌گذار و توسعه‌دهنده React
Instagram – نمونه‌ای از SPA با ویژگی‌های تعاملی گسترده
Netflix – استفاده از ری‌اکت برای افزایش سرعت تجربه کاربری
Airbnb – با طراحی UI واکنش‌گرا و پیشرفته
Uber – برای صفحات رزرو و نقشه‌های زنده
Dropbox – برای مدیریت فایل‌ها با عملکرد روان
Yahoo Mail – نسخه جدید آن با React بازنویسی شده است
مزایا و معایب ری‌اکت چیست؟
مثل هر ابزار دیگری، React نیز نقاط قوت و ضعف خودش را دارد.
مزایا:
یادگیری سریع
جامعه‌ی پشتیبانی بسیار گسترده
عملکرد بالا و سریع
ماژولار بودن و قابلیت استفاده مجدد از کدها
سازگاری با فریم‌ورک‌های مختلف
پشتیبانی از SEO با SSR در Next.js
معایب:
یادگیری مفاهیمی مانند JSX یا Hooks ممکن است در ابتدا دشوار باشد.
نیاز به ترکیب با ابزارهای دیگر برای ساخت پروژه‌های کامل (مثلاً Redux یا React Router)
سرعت تغییر در نسخه‌ها ممکن است توسعه‌دهنده‌ها را دچار سردرگمی کند.
مهم‌ترین تکنیک‌های React چیست؟
برای اینکه بتوانید به‌صورت حرفه‌ای با React کار کنید، باید با چند تکنیک کلیدی آشنا باشید:
State Management:
کنترل وضعیت (state) یکی از ارکان اصلی ری‌اکت است. ابزارهایی مثلuseState,useReducerو Redux در این مسیر به‌کمک شما می‌آیند.Props و Lifting State Up:
انتقال داده بین کامپوننت‌ها و اشتراک‌گذاری وضعیت بین آن‌ها.Hooks:
مثلuseEffect,useMemo,useCallbackکه مدیریت رفتارهای مختلف را آسان می‌کنند.React Router:
برای ایجاد مسیرهای مختلف در یک اپلیکیشن SPA.Code Splitting:
به‌کمک React.lazy و dynamic import برای افزایش سرعت بارگذاری.Context API:
برای اشتراک‌گذاری داده‌ها در کامپوننت‌های تو در تو بدون نیاز به props chain.
تفاوت انگولار و ری‌اکت چیست؟
در بحث React چیست، همیشه نام Angular هم به میان می‌آید. این دو ابزار شباهت‌ها و تفاوت‌هایی با هم دارند که در ادامه بررسی می‌کنیم:
| ویژگی | React.js | Angular |
|---|---|---|
| نوع | کتابخانه | فریم‌ورک کامل |
| زبان | JavaScript | TypeScript |
| آزادی عمل | زیاد | محدودتر |
| یادگیری | سریع‌تر | پیچیده‌تر |
| پشتیبانی شرکت | Meta (فیسبوک) | گوگل |
| کارایی | بالا در SPA | بالا در پروژه‌های بزرگ سازمانی |
تفاوت Vue.js و React js چیست؟
Vue.js هم از رقبای جدی React محسوب می‌شود. ولی تفاوت‌هایی دارند:
Vue ساختار ساده‌تری دارد و برای تازه‌کارها مناسب‌تر است.
React انعطاف‌پذیرتر و بیشتر مورد استفاده در شرکت‌های بزرگ است.
جامعه React بزرگ‌تر است، اما Vue سریع‌تر یاد گرفته می‌شود.
Vue دارای سیستم مدیریت وضعیت داخلی است (Vuex) ولی React به Redux یا Zustand نیاز دارد.
تفاوت Next.js و React چیست؟
یکی از سؤالات رایج در میان توسعه‌دهندگان: تفاوت React و Next.js چیست؟
React.js فقط لایه نمایش است.
Next.js یک فریم‌ورک است که بر پایه React ساخته شده و امکاناتی مانند رندر سمت سرور (SSR)، مسیریابی (Routing)، و ساخت وب‌سایت استاتیک را فراهم می‌کند.
یعنی:
هر پروژه‌ای که با Next.js ساخته می‌شود، در واقع دارد از React استفاده می‌کند، اما با امکانات بیشتر.
مقایسه React.js با Backbone.js
در گذشته، Backbone.js یکی از کتابخانه‌های محبوب بود. اما با ظهور React، کم‌کم جایگاه خود را از دست داد. دلایل:
React ساختار کامپوننتی دارد، ولی Backbone مبتنی بر MVC است.
عملکرد React به مراتب بهتر است.
جامعه و پشتیبانی توسعه‌دهندگان React بسیار قوی‌تر شده.
توسعه با React ساده‌تر، مدرن‌تر و منعطف‌تر است.
در سال 2025، به‌ندرت پروژه‌ای را می‌بینید که از Backbone استفاده کند، ولی React همه جا حضور دارد.
آینده React.js چیست؟
در مورد آینده React، هیچ تردیدی وجود ندارد: درخشان و پایدار.
اکثر شرکت‌های فناوری، React را به‌عنوان تکنولوژی اصلی فرانت‌اند انتخاب کرده‌اند.
React Native همچنان در حوزه موبایل فعال و موفق است.
قابلیت‌هایی مانند React Server Components و Concurrent Rendering در حال گسترش هستند.
جامعه توسعه‌دهندگان آن روزبه‌روز در حال رشد است.
برآورد می‌شود که تا سال 2030 نیز، React یکی از ۳ ابزار اصلی توسعه UI باقی بماند.
ارتباط تجربه کاربری و برنامه‌نویسی React چیست؟
UI بدون UX مثل غذا بدون طعم است.
React به خاطر معماری کامپوننتی و به‌روزرسانی هوشمند DOM، بستر بسیار مناسبی برای ایجاد تجربه کاربری روان، سریع و کاربرپسند است. این یعنی:
زمان بارگذاری کمتر
تعامل آنی با کاربران
تجربه بصری یکپارچه
هر چه UX بهتر باشد، کاربران وفادارترند و React دقیقاً این مسیر را هموار می‌کند.
سوالات متداول درباره تعریف ری اکت (React.js)
React.js برای توسعه فرانت‌اند است یا بک‌اند؟
فرانت اند.React فقط روی نمایش تمرکز دارد. برای بک‌اند باید از ابزارهایی مانند Node.js یا Django استفاده می شود.
تفاوت JavaScript و React چیست؟
JavaScript یک زبان برنامه‌نویسی است.
React کتابخانه‌ای است که با JavaScript نوشته شده و از آن استفاده می‌کند.
یعنی شما بدون دانستن JavaScript نمی‌توان با React کار کرد.
react چیست؟
ری‌اکت یک کتابخانه قدرتمند و محبوب جاوااسکریپتی برای ساخت رابط‌های کاربری مدرن و تعاملی است.
جمع‌بندی: React چیست و چرا باید جدی گرفته شود؟
ری اکت چیست؟ React فقط یک کتابخانه ساده نیست؛ بلکه پلتفرمی است برای خلق رابط‌های کاربری حرفه‌ای، مقیاس‌پذیر و آینده‌دار. اگر شما یک توسعه‌دهنده، مدیر پروژه یا صاحب کسب‌وکار هستید که به طراحی سایت فکر می‌کنید، درک درست از اینکه react چیست، اولین قدم برای انتخاب مسیر درست است.
منبع : https://react.dev/learn